Reactie op advies beroepscommisse inzake royementen

Dit weekend zal de partijraad, het hoogste orgaan van de Socialistische Partij, een eindoordeel vellen over de zes royementen. De beroepscommissie van de SP heeft, na gesprekken met alle betrokkenen, een advies afgegeven aan de partijraad. Matthijs van Otterdijk, een van de geroyeerden, reageert.

Beste leden van de partijraad en andere geïnteresseerden,

Zaterdag 27 maart is er weer een vergadering van de partijraad. Deze zal vooral gaan over de afgelopen campagne en de verkiezingsuitslagen, en ik ga er vanuit dat (geheel terecht) vooral deze verkiezingen jullie gedachten in beslag nemen. Op de agenda staat echter ook nog een ander punt, namelijk het beroep dat ik, samen met vijf andere ex-leden van de partij, heb aangespannen tegen ons royement.

Graag had ik op de partijraad zelf hierover willen spreken. Het partijbestuur heeft echter besloten om dit niet toe te staan. Ik voel me daarom genoodzaakt om nog eenmaal jullie allemaal een mail te sturen. Ik snap dat dit vervelend is, en dat veel van jullie niet zitten te wachten op nog een lang bericht van mijn kant. De reden dat ik dit toch doe is omdat ik de SP nog altijd een warm hart toedraag.

Uiteraard vind ik het jammer dat ik geroyeerd ben, en zou ik graag weer lid willen worden van de SP. Het gaat hier echter niet alleen om mij of dat de SP definitief afscheid neemt van 6 partijgenoten. Het gaat hier ook over in hoeverre de SP het toestaat dat er binnen de partij alternatieve meningen en georganiseerde oppositiegroepen bestaan.

De beroepscommissie heeft in december alle geroyeerde leden gesproken. Wij hebben toen onze zorgen kenbaar gemaakt. Deze zorgen bestaan hoofdzakelijk uit drie punten.

Ten eerste is naar onze mening Communistisch Platform geen partij, en wordt het predicaat partij ten onrechte gebruikt door het partijbestuur om zich te ontdoen van een ongewenste oppositiegroep. De kenmerken die hierbij worden genoemd (een formele organisatiestructuur, leden die contributie betalen, een bestuur, een structuur om tot besluiten te komen) zijn niet de kenmerken van een politieke partij, maar beschrijven vrijwel elke vereniging. Aangezien het consistent doorvoeren van deze definitie van partij zou betekenen dat iedereen in de SP die naast lid van de SP ook nog lid is van een andere vereniging geroyeerd zou moeten worden, is hier duidelijk sprake van een andere onderliggende reden. Graag had ik meer duidelijkheid gehad over deze onderliggende reden, die werkelijk doorslaggevend is over of een vereniging een partij is of niet.
Helaas is de beroepscommissie, ondanks onze bezwaren en onze vragen om verdere verduidelijkingen, meegegaan in de definitie van partij zoals gegeven door het partijbestuur, zonder hier verdere duiding aan te geven. Hiermee is het volstrekt onduidelijk van welke verenigingen je als SP-lid eigenlijk nog meer lid zou mogen zijn.

Ten tweede is naar het oordeel van het partijbestuur de handelswijze van de geroyeerde leden en het Communistisch Platform ook dusdanig schadelijk dat ook op die basis royement terecht is. Communistisch Platform wordt beschuldigd van een heimelijke, ondoorzichtige werkwijze. Het wordt echter niet duidelijk wat deze werkwijze precies betreft.
Communistisch Platform is niet de enige groep die zich op afdelingsoverstijgend niveau bezighoudt met nadenken over waar de partij heen moet, en veelal organiseren groepen zich een stuk minder transparant dan Communistisch Platform. Communistisch Platform heeft immers een website waar regelmatig gepubliceerd wordt over onze politieke ideeën, en waar verslagen gepubliceerd worden van zowel interne als publieke bijeenkomsten. Door geen duidelijkheid te geven waar Communistisch Platform precies de fout in is gegaan, is het onduidelijk voor elke afdelingsoverstijgende groep binnen de SP of zij misschien ook in overtreding zijn van onduidelijke, ongeschreven regels.

Ten derde is naar mijn idee de echte aanleiding voor de royementen het feit dat binnen de SP de democratisch communistische idealen van het Communistisch Platform aan invloed winnen, wat tegen het zere been is van de kliek binnen de SP die het nu voor het zeggen heeft. Politieke verschillen worden hier op bureaucratische wijze uitgevochten, in plaats van dat deze via de democratische weg besloten wordt. Het meest typerende voorbeeld hiervoor is de situatie rondom ROOD, waar in de aanloop naar de verkiezingen het partijbestuur twee kandidaat-bestuursleden royeert, en nu zonder enige democratische onderbouwing ROOD heeft ontkoppeld en bezig lijkt te zijn met het oprichten van een nieuwe jongerenorganisatie, JONG in de SP.
Bij navraag heeft onze algemeen secretaris Arnout Hoekstra altijd laten weten dat het hebben van communistische idealen op zichzelf geen reden kan zijn voor een royement, en dat binnen de SP een veelheid aan meningen mogelijk is. De beroepscommissie laat zich nu echter een stuk scherper uit. Naar hun oordeel is het doel om de SP communistisch te maken op zichzelf al genoeg aanleiding om iemand te royeren. Dat dit, ook volgens Communistisch Platform, dient te gebeuren via democratische besluiten binnen de partij, en dus enkel kan gebeuren indien de meerderheid van de partij het hiermee eens is, doet er hier niet toe.
Als dit inderdaad de positie van de partij wordt dan is dit zeer zorgelijk voor de linkerflank van de SP, waarvan velen zichzelf zullen beschrijven als communist, inclusief mensen die verder helemaal niets te maken hebben met Communistisch Platform. Het is ook een afwijking van onze beginselen, die juist oproepen tot een brede partij die alle systeemkritische krachten van links bundelt.

Het oordeel van de beroepscommissie is daarmee niet enkel een oordeel dat het royement van de zes leden terecht was. Het is een vrijbrief aan het partijbestuur om elke onwelgevallige oppositiegroep aan te merken als een politieke partij, te beschuldigen van heimelijk opereren, en te royeren, alsook om individuele leden op basis van het hebben van communistische idealen uit te sluiten.

Na het ontvangen van het advies van de beroepscommissie aan de partijraad heb ik bovenstaande zorgen nogmaals voorgelegd aan de beroepscommissie, met de vraag of zij hun positie wilden verduidelijken. Hierop kreeg ik te horen dat zij niets aan hun advies hebben toe te voegen. De vaagheid van hun besluit, en de vrijbrief die het daarmee afgeeft, zijn dus bewust.

Leden van de partijraad, ongeacht wat jullie vinden van Communistisch Platform, een dergelijke vrijbrief zouden jullie niet moeten afgeven. Dit ondermijnt onze partijdemocratie. Het maakt het onmogelijk om openlijk uit te komen voor de eigen idealen, of om georganiseerd in te gaan tegen de door het partijbestuur gewenste lijn. Het opent de deur voor een verdere escalering van de heksenjacht op communisten en andere kritische leden binnen de SP.
Het gaat me hier niet zozeer om mijn eigen lidmaatschap, maar om de redenen waarmee de beroepscommissie instemt met het beëindigen hiervan. De motivatie die hier gegeven wordt ondermijnt de partijdemocratie en staat de opbouw van een sterke socialistische partij in Nederland in de weg. Ik adviseer daarom alle leden van de partijraad om de democratische beginselen van de partij te waarborgen, en niet in te stemmen met de motivatie van de beroepscommissie.

Met kameraadschappelijke groet,
Matthijs van Otterdijk

Lees hier het advies van de beroepscommissie aan de partijraad.